به گزارش تابناک اردبیل، حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا مصلحنیا با اشاره به ویژگیهای اخلاقی و کاربردی در سیرۀ امام رضا (ع)، گفت: آراستگی به اخلاق نیک و داشتن اخلاق عالی و ممتاز در دوستی عام و خاص از نمونه آنهاست و تقوای امام رضا (ع) طوری بود که نه تنها مردم، بلکه دشمنان نیز به آن اعتراف میکردند؛ چرا که تمام فکر و اندیشه حضرت، حفظ دین خدا و اجرای وظایف الهی بود و نجات خود و مردم را در تقوا، پرهیزکاری و عبادت میدانستند.
وی افزود: سنگ زیرین همۀ فضایل عالی انسانی و معنوی، تقوا و پاکی و دوری از معصیت است.
حجت الاسلام مصلح نیا ادامه داد: حضرت امام رضا (ع) سخت تأکید داشتند که افراد بر محور تقوا ارزیابی شوند، نه منسب و امثال آن. این نشان میدهد که حضرت تلاش داشتند ثابت کنند که افراد باید بر محور تقوا و پاکی ارزیابی شوند.
وی بیان کرد: این سخنان، برای عصر حاضر صدق میکند و برای جامعه ما خط دهنده است؛ هر کسی که بر محور اصول و ارزشهای دینی حرکت و خدا را اطاعت کند و محبت و ولایت اهل بیت را حفظ کند، مورد تکریم و احترام است، از هر طایفه و قوم و حزب و خطی که باشد، امّا آنهایی که ارزشها و اصول را زیر پا میگذارند و خدا و رسول او را نافرمانی میکنند و از مکتب اهل بیت (ع) فاصله میگیرند و بر ولایت آنها پا میگذارند، هیچ گونه ارزشی ندارند؛ از هر قوم و حزب و جناحی که باشند. سخنان معصومان نیز، همچون قرآن در تمام زمانها و مکانها جاری و ساری است و به زمان و مکان خاصی منحصر نمیشود.
انفاق از بهترینها
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه محقق اردبیلی گفت: امام رضا (ع) پیوسته هنگام غذا، سینی (یا ظرف بزرگی) را میآورد و کنار سفره میگذاشت (قبل از خوردن) از بهترین غذاهایی که برای او آورده بودند، برمی گرفت، داخل آن سینی میگذاشت و دستور میداد که آن را به نیازمندان بدهند.
صبر و مقاومت امام رضا (ع)
وی ادامه داد: صبر و مقاومت از خصوصیات بارز امام رضا ع بود، ایشان الگوی بزرگ صبر و قهرمان مقاومت و بردباری بودند. امام رضا (ع) اهل صبر و شکیبایی بود. افرادی بودند که نسبت به ایشان بی احترامی میکردند، اما این بزرگوار در برابر آنها خاموشی را انتخاب میکردند.
آن حضرت در دوران زندگی خویش و زندانی بودن پدر بزرگوارشان، مکرر سعه صدر از خود نشان میدادند و مراقب اهل و عیال پدر ارجمندشان بودند و در برابر دهن کجیهای دیگران سعی میکردند سکوت کنند.
عزّت نفس امام رضا (ع)
حجت الاسلام مصلح نیا افزود: از برجستهترین صفات اخلاقی امام رضا (ع)، عزّت نفس بود. یکی از اهداف شوم مأمون از مسئله ولایتعهدی امام رضا (ع) این بود که آن حضرت را با نزدیک ساختن به دستگاه پرزرق وبرق و برخوردار کردن از لذائذ و نعمتهای مادی، به دنیاپرستی و جاه طلبی متهم کند و عزّت او را زیر سؤال ببرد، ولی مناعت طبع و عزت نفس پیشوای هشتم (ع) نقشۀ مأمون را نقش بر آب کرد. در هر حال حضرت تصمیم منطقی و عاقلانه و سخنان مستدل و منطقی و عزّت خویش را رها نکرد.
امام رضا (ع) پس از پذیرش ولایتعهدی نیز با بی اعتنایی تمام به تشکیلات سلطنتی مأمون، به زندگی ساده و عزتمند دوران پیش از ولایتعهدی خود ادامه داد.
اخلاق پسندیده با خانواده و زیردستان
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه محقق اردبیلی اظهار کرد: امام رضا (ع) در نبود پدر بزرگوارشان مسئول نگهداری خانواده بودند، ایشان در این مدت طوری از خانواده شان مراقبت کردند که اجازه ندادند کسی به آنها بی احترامی کند، نهایت احترام را به آنها میگذاشتند و خطرات دشمنان را از آنان دور میکردند. رفتار آن حضرت، آنقدر محبت آمیز و توأم با احترام بود که ایشان را به نام صدا نمیزدند بلکه بیشتر با کنیه مورد خطاب قرار میدادند. همین طور با بردگان و کنیزان، خدمه و زیردستان، هرگز بدرفتاری و بداخلاقی نکرد و با بهترین وجه ممکن با آن.ها رفتار میکرد.
اخلاق نیکو با مردم
حجت الاسلام مصلح نیا با اشاره به اخلاق نیکوی امام رضا با مردم، گفت: امام رضا (ع) با مردم نشست و برخاست داشتند و در تعاملات اجتماعی به نیکوترین صورت با آنان برخورد میکردند. این سیره چنان نیکو بود که با الگو قرار دادن آنان ما نیز میتوانیم روش صحیح برخورد اسلامی با افراد گوناگون را بیاموزیم.
۱. با گفتارش دل کسی را هرگز نرنجاند و به کسی اهانت نکرد
۲. هرگز به کسی ناسزا نگفت و به اَحدی دشنام نداد
۳. هرگز سخن کسی را قطع نمیکرد و اجازه میداد که شخص سخنانش را تمام کند و به آخر رساند
۴. پای خود را هنگام نشستن در حضور دیگران که مقابل و یا اطراف حضرت نشسته بودند، دراز نمیکرد
۵. در حضور دیگران به دیوار تکیه نمیزد و این را خلاف ادب و احترام حضّار میدانست
۶. هرگز دیده نشد که آب دهان خود را بیرون اندازد
۷. با صدای بلند نمیخندید؛ بلکه خنده اش تبسّم و لبخند ملیح بود
۸. میهمان را گرامی میداشت و او را به کار وادار نمیداشت
برخوردهای تربیتی و سازنده
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه محقق اردبیلی بیان کرد: در چشم امام رضا (ع) همۀ افراد مقام و ارزش داشتند و به آنان حرمت میگذاشت و برابری انسانها را در حقوق ملاحظه میکرد، از تحقیر انسانها و پست شمردن آنان و توهین و استهزاء، سخت جلوگیری میکرد، ولی از برخوردهای تربیتی و سازنده دریغ نداشت و هرگز آبروی شخصی را نبردند.