یزد، شاخصترین شهر تاریخی و همچنین از رئوس مهم گردشگری کشور است که در طول سال میزبان گردشگران زیاد داخلی و خارجی است.
با توجه به افزایش ورود گردشگران به استان و کمبود زیرساخت های اقامتی،
طرح «اقامتگاه های بوم گردی» در استان اجرا و خوشبختانه با استقبال خوب
سرمایه گذاران بخش گردشگری روبهرو شده است.
امروزه گردشگری دومین صنعت پر درآمد دنیا با گردش مالی 1200 میلیارد دلاری
بعد از نفت به شمار میرود ولی با وجود این که زیرساختهای گردشگری به ویژه
توسعه اقامتگاهها و هتلها بر رونق آن تاثیر دارد، توسعه این زیرساخت
ها با اعتبارات دولتی امکانپذیر نیست.
این موضوع باعث شده که بسیاری شهرهای کشور که از حجم بالایی از اماکن
گردشگری برخوردار هستند، به دلیل نبود اقامتگاههای مناسب گردشگری از
درآمدهای فراوان این بخش محروم بمانند یا قادر به پذیرش گردشگران زیادی
نباشند.
کهن شهر یزد هم از شهرهایی است که در چند سال اخیر با توجه به هزینههای
زیاد ایجاد هتل، توسعه اقامتگاههای بومگردی را در اولویت برنامههای خود
برای رفع این مشکل در نظر گرفته است و خوشبختانه با کمک بخش خصوصی و
سرمایهگذاران بخش گردشگری توانسته با رونق این قبیل اقامتگاهها در
بافتهای تاریخی، برگشت حیات به این بافتها را رقم بزند.
اقامتگاههای بومگردی، مکانهایی هستند که برخلاف هتلهای مدرن امروزی با
حفظ کاربری محیطی به صورت بومی و محلی از گردشگران با غذاها و پوششهای
سنتی پذیرایی کنند. این مکانها علاوه بر رونق گردشگری بر حفظ ارزشهای
محلی و بومی منطقه و زیست بوم آنها تاثیرگذار بوده است.
در شهر تاریخی یزد با توجه به وجود بافت تاریخی وسیع و خانههای تاریخی، با
مرمت و بهسازی آنها اقامتگاههای بومگردی متعددی ایجاد شده است که هم
درآمدی را برای ساکنان محلی رقم زده و هم اهرمی برای توسعه گردشگری استان
مهیا کرده است.
به تازگی نیز با بهرهبرداری از چند مرکز بومگردی در شهرستان ابرکوه،
تعداد اقامتگاههای بومگردی استان به 44 مورد رسیده، علاوه بر آنها برای
25 اقامتگاه بومگردی جدید نیز مجوز سرمایهگذاری صادر شده است.
بومگردی؛ عاملی برای احیای بافت تاریخی
یکی از ساکنان بافت تاریخی یزد که خود مالک 2 خانه تاریخی است، میگوید: در
بافت تاریخی یزد خانههای تاریخی و سنتی بسیار زیبایی وجود دارد که به
دلیل کمبود خدمات شهری به افراد غیربومی برای سکونت واگذار شده است.
«سید رضا علوی» با تاکید بر این که خانههای تاریخی از شاخصهای مهم
گردشگری در بافت تاریخی شهر محسوب میشوند، از مالکان و میراث فرهنگی
میخواهد به جای بیتوجهی به این خانهها که منجر به خرابی و ویرانی
آنها میشود، با مرمت و بهسازی برای آنها ارزش قائل شوند.
به گفته وی، من دو خانه سنتی و تاریخی در بافت تاریخی از پدرم به ارث
بردهام . اکنون در نظر دارم با توجه به تسهیلات میراث فرهنگی ضمن در نظر
گرفتن ساختار اصلیشان با تغییر کاربری آنها تا قبل از نوروز 96، این
خانهها را به اقامتگاه بومگردی تبدیل کنم.
شهروند دیگری نیز معتقد است که اگر میراث فرهنگی مالکان خانههای تاریخی و
سنتی در بافت تاریخی و محلههای قدیمی شهر را به ساخت اقامتگاههای
بومگردی تشویق کند، علاوه بر پیشگیری از تخریب این خانهها، بافت تاریخی
را زنده و پویا نگاه میدارد.
«سالار دهقانی زاده» با تاکید بر این که میراث فرهنگی باید تسهیلات و
مجوزهای تشویقی بیشتری را در این زمینه در نظر بگیرد، عنوان میکند: بعضی
مالکان به ملک خود و به فرهنگ و تاریخ شهر خود توجهی ندارند و این بیتوجهی
منجر به متروک و مخروبه شدن این خانهها شده است.
یک گردشگر ایتالیایی که برای دومین بار به شهر تاریخی یزد سفر میکند،
درباره اقامت در خانههای سنتی و بوم گردی بیان میکند: به کشورهای مختلفی
سفر کردهام و هتلهای مدرن و پیشرفته زیادی را دیدم و در آنها اقامت
داشتهام اما اقامتگاههای سنتی هرچند ساده هستند ولی مرا مجذوب خود ساخته
اند.
«پیترو آلبرتو» ادامه میدهد: بوی نان تازه، غذاهای سالم و کاملاً ارگانیگ و
همچنین پوشش سنتی در این اقامتگاهها برای من خاطرهانگیز بود. قصد دارم
در سفر آینده به اتفاق خانوادهام به یزد سفر کنم و آنها را با معماری و
نحوه پذیرایی در این مکانها آشنا کنم.
30 اقامتگاه بوم گردی در بافت تاریخی
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان میگوید: بومگردی با
هدف احیای بافت تاریخی و همچنین حیات دوباره به بافت تاریخی در استان در
حال شکلگیری است. در این باره تاکنون بیش از 30 واحد اقامتگاه بومگردی در
بافت تاریخی شهر با توجه به استقبال خوب مالکان خانههای تاریخی و ساکنان
بافت تاریخی ایجاد شده است.
«فاطمه دانش یزدی» بیان میکند: یزد از استانهای صدرنشین و پیشرو در ایجاد
اقامتگاههای بومگردی کشور است. با توجه به کمبود زیرساختهای گردشگری،
اقامتگاههای بومگردی نقش مهمی در رونق گردشگری استان خواهند داشت.
وی اظهار میکند: اکنون با توجه به تفاهمنامه میراث فرهنگی با صندوق
کارآفرینی امید به علاقهمندان ایجاد اقامتگاههای بومگردی تسهیلات 500 تا
هزار میلیون ریالی پرداخت میشود.
بهرهبرداری از 10 اقامتگاه بومگردی تا پایان سال
معاون برنامهریزی و سرمایهگذاری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و
گردشگری استان میگوید: در مجموع برای بومگردی استان تاکنون 3 میلیارد
تومان سرمایهگذاری شده است و تا پایان سال 10 اقامتگاه بومگردی در شهرهای
اردکان، بافق، یزد و تفت به بهرهبرداری میرسد.«محمدرضا نصیری»
میافزاید: با توجه به استقبال خوب مردم از سرمایهگذاری در بافت تاریخی
یزد، میبد و ابرکوه، فعالیتهای خوبی در مورد ساخت اقامتگاههای بومگردی
در این شهرستانها انجام شده است.وی عنوان میکند: با وجود بافتهای تاریخی
در شهرهای استان، این نوع اقامتگاهها در احیای این بافتها و برگشت زندگی
به آنها تاثیرگذار بوده است.به گفته نصیری، با همکاری صندوق کارآفرینی
امید، تسهیلاتی برای سرمایهگذاران و دارندگان خانههای تاریخی در نظر
گرفته شده است. با توجه به میزان استقبال شهرهای مختلف استان، کارگاههای
آموزشی با همکاری دفتر روستایی استانداری درباره نحوه ایجاد این
اقامتگاهها، نحوه بهرهگیری و درآمدزایی از بومگردی برگزار شده
است.نصیری با بیا این که تاکنون 60 مکان تاریخی در روستاهای استان در حال
مرمت و بهسازی برای تبدیل به اقامتگاههای بومگردی هستند، ادامه میدهد:
25 مجوز جدید برای ایجاد اقامتگاههای بومگردی در استان صادر شده؛ این در
حالی است که اکنون با بهرهبرداری از اقامتگاهها بومگردی شهرستان
ابرکوه، در مجموع تعداد این اقامتگاهها به 44 واحد رسیده است.