در تعریف زمین خواری چنین گفته اند: "بهره برداری غیر متعارف در شیوه متعارف از زمین است که اغلب به نحو سوداگری و بورس بازی از زمین بهره برداری می کنند و فساد اقتصادی سنگینی در پی دارد."
در گزارش کمیسیون اصل 90 درباره زمینخواری آمده است "زمينخواري، جرم پيچيدهاي است که دستهاي زيادي در پس آن ديده ميشود، برخورد قاطع قضايي ميتواند اين دستها را قطع کند. هرچند به نظر ميرسد سازمانهاي دولتي بايد در واگذاريها دقت کنند تا زمينها و مستغلات به نام مردم و کام زمينخواران رها نشود."
در سال های گذشته در ایران زمین خواری به معضلی جدی تبدیل شده تا جایی که کمیته مبارزه با زمینخواری در مجلس شورای اسلامی تشکیل شد.
ضعف ساختاری در نظام اقتصادی، عدم اجرای طرح کاداستر، رانت قانونی و اطلاعاتی، سوء استفاده از قدرت، مشکلات قانونی و کشاورزی کم بازده و سود هنگفت ناشی از تغییر کاربری زمین دلایلی می شوند تا زمین خواری شکل گرفته و عده ای به آن رو بیاورند.
اما زمین خواری حالا شکل سنتی خود را نیز از دست داده و در مواردی به کوه خواری، دریا خواری، ساخت روستای جعلی و جنگل خواری نیز تغییر ماهیت داده است.
یکی از مناطقی که زمین خواری های گسترده در آن شکل گرفته، دماوند است. اما امروز رئیس راه و شهرسازی شهرستان دماوند از آزادسازی بیش از ١۴ هکتار از اراضی ملی به ارزش ۵٨٠ میلیارد ریال در روستای نوده بخش رودهن خبر داد.
محمد رنجبر، رئیس راه و شهرسازی شهرستان دماوند، در گفت و گو با خبرنگار تابناک تهران درباره زمین رفع تصرف شده در دماوند گفت: "خوشبختانه بیش از ١۴ هکتار از اراضی ملی به ارزش ۵٨٠ میلیارد ریال در روستای نوده بخش رودهن رفع تصرف شد."
وی با تأکید بر لزوم هم افزایی بیشتر بین ارگان ها اظهار کرد: ": ادارات راه و شهرسازی میبایست با همکاری دیگر ارگانهای ذیربط طبق سیاستگذاریها و اهداف دولت به مشارکت جمعی و همافزایی در این خصوص توجه ویژه داشته باشند."
رنجبر با اشاره به منویات مقام معظم رهبری مبنی بر مبارزه جدی با پدیده شوم زمینخواری و تأکید بر صیانت و حفاظت از اراضی و منابع ملی، تصریح کرد: "متأسفانه در منطقه هنوز شاهد اقدامات تعرضی و تصرفی به منابع آبی و خاکی هستیم که برخی نیز سازمان یافته صورت میپذیرد، لذا میبایست برخورد لازم با متجاوزان در دستور کار کلیه دستگاههای ذیربط قرار گیرد."
وی دماوند ادامه داد: "در همین راستا و طی پیگیریهای مداوم در ماه گذشته از طریق مراجع قضایی و شورای حفظ حقوق بیتالمال، موفق به آزادسازی مساحت بیش از پنج هزار مترمربع از اراضی ملی واقع در منطقه چشمه اعلاء دماوند که جزء با ارزشترین اراضی این شهرستان میباشد, شدهایم.
رئیس راه و شهرسازی شهرستان ادامه داد: اراضی مذکور قریب به مدت ۴۵ سال تحت تصرف شرکتی وابسته به سازمان میراث فرهنگی بوده است."
وی همچنین افزود: "همچنین اداره راه و شهرسازی دماوند موفق به آزادسازی مساحتی بیش از ١۴٠ هزار مترمربع از اراضی ملی واقع در روستای نوده رودهن گردیده و در این منطقه متصرفان به صورت غرس نهال و ایجاد ساختوساز و دیوارکشی غیرمجاز قصد تصرف در این اراضی را داشتند که ارزش این اراضی بالغبر ۵٨٠ میلیارد ریال بوده است."
رنجبر رقم ارزش زمینهای آزادشده در حوزه اراضی ملی را نشان دهنده ارزش بالای زمین در شهرستان دماوند و عامل تحریک کننده برای زمینخواران عنوان کرد و در پایان گفت: "حفاظت از اراضی در شهرستان دماوند یک مسئله هر روزه و مهم تلقی میشود موضوعی که همچنان برای اداره راه و شهرسازی این شهرستان اولویت اول تلقی شده و با حساسیت این مسئله دنبال میشود."