به گفته زهره حسینی، حالا ١٣٠ «معرف یا واسط» هستند که پس از ثبت اطلاعات متقاضیان، آنها را برای انتخاب همسر، راهنمایی میکنند: « از زمانی که سایت همسانگزینی موسسه تبیان راهاندازی شد، حدود ١٥هزار و ٥٠٠ نفر در سایت ثبت نام کردند، ٩٢درصد این افراد سابقه ازدواج ندارند، بیشتر این افراد مدرک تحصیلیشان، کارشناسی و در مرحله بعد کارشناسی ارشد و حتی دکتراست.»
اینها روز گذشته در نشست خبری سایت همسانگزینی در موسسه تبیان گفته شد. براساس آنچه حسینی گفت: «اطلاعات تمام کسانی که در این سایت ثبت نام میکنند، از طریق این ١٣٠ معرف، بررسی میشود و انتخاب گزینه مناسب از طریق این افراد انجام میشود. معرفان تا کنون سههزار و ٥٠٠ مورد را برای ازدواج معرفی کردند که ١١٠ مورد آن به ازدواج ختم شده.»
آمارهای مسئولان این سایت بر نبود موارد طلاق تأکید دارد: «براساس آمار موجود تا کنون مورد طلاقی از ازدواجهای ثبت شده از طریق این سایت اعلام نشده است. البته وضع زندگی کسانی که با این روش ازدواج میکنند، هر ٦ ماه یک بار بررسی و پیگیری میشود. »
او در ادامه از توسعه این طرح در مشهد و اصفهان خبر داد: « قصد داریم این کار را در مشهد و اصفهان به صورت آزمایشی آغاز کنیم که این کار امسال محقق میشود.»
او در پاسخ به پرسشی درباره تأکید بسیاری از متقاضیان، بر محرمانه بودن اطلاعات و اطلاع نیافتن کسی از این روش انتخاب همسر، گفت: « شرط اصلی برای معرفی، اطلاع خانواده است، چرا که محوریت طرح اطلاع خانوادهها است و از دختران و پسران میخواهیم که خانوادهها را در جریان قرار دهند و ما نیز موقع معرفی با خانواده تعامل داریم.»
آمارهای دیگری خوانده شد: «در مردان ۶۸درصد مشکلات اقتصادی، ۴۳درصد شغل، ۲۵درصد هزینههای ازدواج، ۱۲درصد نیافتن همسر مناسب، ۱۰درصد مسائل فرهنگی و ۱۰درصد مسائل روانشناختی و تربیتی مانند ترس، بیاعتمادی و تردید عامل تمایل نداشتن به ازدواج و در زنان هم ۱۸درصد مشکلات اقتصادی، ۹درصد شغل، ۹درصد هزینهها، ۳۶درصد نیافتن همسر مناسب، ۱۷درصد مسائل فرهنگی و ۲۹درصد مسائل روانشناختی و تربیتی، بهعنوان موانع ازدواج شناخته شده.» اینها بخشی از نتیجه تحقیق مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران از وضع تجرد و عوامل ازدواج نکردن جوانان است. تحقیقی که سال ٩٢ انجام شد و ٣هزار زن و مرد ١٨ تا ٣٤ ساله را مورد سوال قرار داد. آماری که محمود گلزاری معاون سابق ساماندهی وزارت ورزش و جوانان در این نشست خبری خواند. به گفته او، مسائل اقتصادی، نیافتن همسردلخواه، مسائل فرهنگی و مسائل تربیتی و روانشناختی، چهار عاملی است که مانع از ازدواج جوانان میشود.
سایر سایتهای همسریابی مورد تأیید ما نیستند
حجتالاسلام حسین شاهمرادی، دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور هم در این نشست، به فعالیت سایتهای دیگر همسریابی اشاره کرد و گفت: «تعداد سایتهای همسریابی خیلی زیاد است، اما هیچکدام از آنها را ما تأیید نمیکنیم.» او به اهمیت تدوین شیوهنامه سایتهای همسریابی اشاره کرد: «پس از تدوین این شیوهنامه، از فعالیت سایتهای غیرمجاز ممانعت میشود مگر آنکه خود را با معیارهای شیوهنامه تطبیق دهند. البته هنوز زمان دقیق تدوین این شیوهنامه مشخص نیست.» او با بیان اینکه خانواده یکی از مباحثی است که شورای فرهنگ عمومی به آن میپردازد، تأکید کرد: «انتظار داریم که بخش خصوصی و سازمانهای مردمنهاد نیز به امر ازدواج بپردازند. اگر اقدامات این بخشها با موازین قانونی و اسلامی همخوانی داشته باشد از آن حمایت میکنیم.»
طالبپور مدیرعامل موسسه تبیان هم در ادامه این نشست توضیحاتی درباره فعالیت سایت همسانگزینی داد: « شبکه معرفان، شبکه مشاوران، شبکه راستی آزمایان و شبکه امنا در این طرح حضور دارند که البته طرح نیازمند حمایتها و بودجههای لازم است اما به صورت رایگان به خانوادهها سرویس داده میشود.»
او به توقعات این موسسه از شورایعالی انقلاب فرهنگی اشاره کرد: «اولین
توقعی که تبیان از شورا دارد این است که این طرح را در استانها مطرح کرده و
آن را تأیید کنند و نکته بعدی اینکه محور این طرح واسطهها هستند و هرچه
تعداد معرفها بیشتر باشد طرح به موفقیت نزدیک میشود از این رو نیازمند
ایجاد فضا از سوی شورا هستیم.»
او به روش همسریابی در این سایت اشاره
کرد: «چهار شبکه در سایت همسانگزینی تا همسری فعالیت میکنند، شبکه معرفین
یکی از آنهاست و شامل افرادی میشود که دختران و پسران به آنها معرفی
میشوند. شبکه مشاوران را افرادی تشکیل میدهند که در راهنمایی و معرفی
دختر، پسر و خانواده آنها فعالیت میکنند. شبکههای راستیآزمایان هویت
افراد را از طریق مصاحبه حضوری و بررسی مدارک احراز میکنند و شبکه امنا
نیز کار نظارت بر معرفان را برعهده دارند.»
دهه شصتیها، مشتری اول سایت همسانگزینی
از بیست و پنجم خردادماه که سایت همسانگزینی موسسه تبیان شروع به کار کرد، ٤٠ روزی میگذرد. از آن زمان، خیلیها به این سایت مراجعه کردند، حالا گروهی از روی کنجکاوی و گروهی هم از نیاز به ازدواج. مسئولان سایت اما برای همه اینها، گزینه دارند. گزینههایی که معرفان یا همان واسطهها به متقاضیان معرفی میکنند.
به گفته مدیر طرح ملی همسانگزینی موسسه تبیان، دهه شصتیها حالا بیشترین آمار ثبتنامکنندگان را دارند. زهره حسینی، حرفهای نگفته زیاد دارد. از این ٤٠ روزی که سایت با مراجعه بالای متقاضیان ازدواج مواجه شد. از درخواستهای عجیب و غریب برخی متقاضیان و ممنوعیتها و محدودیتها. او در حاشیه نشست خبری این موسسه، در گفتوگو با «شهروند» توضیح بیشتری میدهد.
آماری که از ثبتنام ١٥هزار و ٥٠٠ نفری در این سایت برای
همسرگزینی اعلام کردید، از بیست و پنجم خردادماه است یا از اسفندماه سال
گذشته که این سایت راهاندازی شد؟
تمام آمارهای ما از اسفند ماه سال گذشته که سایت راهاندازی شد، در نظر
قرار گرفته شده است. اما ٢٥ خرداد و پس از رونمایی از سایت، میزان
ثبتنامها به شدت بالا رفت.
قبل از رونمایی از سایت، مراجعهکنندگان چگونه متوجه فعالیت این سایت شدند؟
ما آن موقع در لایههای پنهان سایت تبیان، به صورت آزمایشی و بدون تبلیغ فعالیت میکردیم، افرادی که به سایت تبیان مراجعه میکردند، متوجه شدند چنین بحثی در سایت تبیان وجود دارد و ثبتنام کردند. از همان زمان تاکنون هم ١١٠ ازدواج ثبت شده است.
متوسط سنی ثبتنامکنندگان چقدر است؟ پیرترین و کم سنترین افرادی که تقاضا کردهاند، چند سال داشتند؟
ما مرد ٧٠ ساله داشتیم که همسرش فوت کرده بود و پسرانش اقدام به ثبتنام کرده بودند، این متقاضی بیشترین سن را داشت، در مقابل دختر ٢٠ ساله بهعنوان کمسنترین متقاضی ازدواج هم داشتیم. با این همه بیشترین کسانی که برای ثبتنام اقدام کردهاند، دهه شصتیها هستند که فرصت ازدواج نداشتهاند. دختران هم بیشترین ثبتنام را داشتند.
محدودیت سنی برای ثبتنام وجود دارد؟
بله. تنها از دختران بالای ١٨سال و پسران بالای ٢٠سال ثبتنام میشود. در کنار این موضوع ما دو خط قرمز داریم، ازدواج موقت و ازدواج دوم. تنها زمینه فعالیت ما ازدواج دایم و تمرکز بر تکهمسری است.
متقاضیان باید شرایط خاصی داشته باشند که به آنها گزینه ازدواج معرفی شود؟
باید برای ازدواج آمادگی داشته باشند، آمادگی هم تعریفی دارد، باید افراد به بلوغ فکری و اجتماعی لازم رسیده و از لحاظ روانی سالم باشند، وضع معیشتیشان هم باید قابل قبول باشد یا از حمایتهای خانواده برخوردار باشند، یعنی بتوانند یک زندگی را اداره کنند، اینها در جلسههای مشاوره مشخص میشود.
این سایت در زمینه کمکهای مالی به افراد هم فعالیت میکند؟
خیر، ما تنها در بحث انتخاب همسر فعالیت میکنیم.
خیلیها هستند که نسبت به محدود شدن فعالیت این سایت در تهران
انتقاد دارند و معتقدند که در شهرهای دورافتاده یا شهرهایی که مرکز استان
نیستند، فعالیت این سایت واجبتر بود، چرا از تهران شروع کردید؟
بله، منتقدان حق هم دارند. اما مسألهای که وجود دارد این است که برای ایجاد این فعالیت، باید شبکه معرفان وجود داشته باشد، ما چون در تهران حضور داشتیم، میتوانستیم این معرفان را شناسایی کرده و آنها را تبدیل به یک شبکه کنیم، حالا باید در شهرستان هم کار را آغاز کنیم، مهمترین اقدامی که در شهرهای دیگر باید رخ دهد، این است که شبکه معرفان شهر ایجاد شود. باید معرفان شناسایی شوند، پس از تایید این معرفان، میتوان فعالیت سایت همسانگزینی را در آن مناطق فعال کرد.
کدام شهرها، بیشترین مشکل را برای ازدواج دارند؟
مشهد، اصفهان، اهواز، شیراز، تبریز و اردبیل، ازجمله شهرهایی هستند که از ما درخواست کردند تا در این زمینه برایشان فعالیت کنیم و بهطور دایم از ما میپرسند که چرا از این استانها شروع نمیکنیم. طبیعتا ما باید از مراکز استانها شروع کنیم و این را به سایر شهرها تسری دهیم.
در مدتی که این سایت شروع به فعالیت کرده، درخواستهای عجیب و غریبی هم از سوی متقاضیان مطرح شده؟
بله. درخواستهای اینگونه داشتیم، برخی اعلام میکنند که حتما یک مرد یا زن سیتیزن آمریکا به ما معرفی کنید تا مقیم شویم. البته ما خواستههای غیرمعقول را پاسخ نمیدهیم اما اگر خواسته قابل قبول باشد و بتوان کاری کرد، تلاشمان را میکنیم.
منظورتان از خواستههای غیرمعقول چیست؟
افرادی ممکن است شاخصها و شرایط خاصی داشته باشند اما مایل هستند فردی با شرایط مقابل خودشان به آنها معرفی شود، ما سعی میکنیم این موارد را به مشاور معرفی کنیم.
چقدر عنصر زیبایی برای پسران، در انتخاب همسر مهم است؟
یکی از مهمترین شاخصهایی که مردان در انتخاب همسر دارند، ظاهر دختران است. تا جایی که درصد قابل توجهی از مواردی که از طرف فرد یا خانوادهاش رد میشود، ظاهر دختران است.
با اینکه سایت همسانگزینی میتواند روش قابل قبولی برای
انتخاب همسر باشد، اما هنوز هم خیلیها با اینکه در سن ازدواج هستند و
هنوز نتوانستهاند همسر انتخاب کنند، تمایلی به ثبتنام در این سایت
ندارند، گروهی هم اصلا به ازدواج سنتی اعتقادی ندارند. برای این گروه چه
کارهایی کردهاید؟
ما نمیگوییم که صددرصد روشمان سنتی است، تأکید ما بر ازدواج علمی و آگاهانه است، چون میخواهیم افرادی که بیشترین تناسب را با هم دارند، به هم معرفی شوند. ما روش سنتی و مدرنیته را با هم تلفیق کردیم و روش جدیدی برای انتخاب همسر ارایه کردیم. بههرحال باید فرهنگسازی شود و قبح این کار بریزد. دختران هم به اندازه پسران برای انتخاب همسر حق دارند، نباید این اقدام آنها ناشایست جلوه داده شود باید روی این موضوع از سوی معرفان و رسانهها کار شود.
در صحبتها، اشاره زیادی به فعالیت واسطهها کردید، صلاحیت این افراد چگونه تأیید میشود؟
ما یک آییننامه تدوین کردیم که در آن شرایط کلی معرف تعیین شده، از سوی دیگر شرایط و صلاحیت معرف، باید در هیأت امنای موسسه تأیید شود. در آن آییننامه تأکید کردیم که فرد باید خودش متاهل بالای ٣٠سال باشد. در این میان تحصیلات مرتبط و سابقه فرهنگی - آموزشی میتواند امتیازی برای معرف به شمار رود. با این افراد مصاحبه حضوری میشود.
شناسایی معرفان چگونه انجام میشود؟
این ١٣٠ نفر معرفی را که درحال حاضر فعالیت میکنند، خودمان شناسایی کردیم. البته بعد از رونمایی از سایت، افرادی آمدند و اعلام همکاری کردند. گروهی هم از برخی سازمانها آمدند و درخواست کردند که میخواهند برای کارمندانشان چنین طرحی را اجرا کنند، ما هم قرار است برایشان دوره آموزشی برگزار کنیم تا فعالیت خود را در سازمانشان آغاز کنند.